Spis z natury to proces, w którym dokonuje się szczegółowej kontroli, posiadanych przez daną jednostkę gospodarczą przedmiotów, w szczególności tych o długotrwałym charakterze. Celem spisu z natury jest uzyskanie rzetelnych danych na temat składników majątkowych jednostki oraz sprawdzenie, czy stan faktyczny zgadza się ze stanem ewidencji księgowej.
Środki trwałe to przedmioty materialne, które służą jednostce gospodarczej przez okres dłuższy niż rok i są wykorzystywane w procesie prowadzenia działalności gospodarczej. Wśród nich można wymienić budynki, maszyny, urządzenia, sprzęty IT, meble czy pojazdy. Spis z natury odgrywa kluczową rolę w zarządzaniu tymi środkami, ponieważ pozwala na kontrolę ich faktycznego stanu oraz ewentualne wykrycie różnic pomiędzy stanem księgowym a rzeczywistym.
Prawidłowo przeprowadzony spis z natury pozwala na uwzględnienie ewentualnych braków, nadwyżek, niedoborów czy nieprawidłowości w ewidencji, co z kolei umożliwia podjęcie stosownych działań naprawczych. Właściwe zarządzanie środkami trwałymi przyczynia się do optymalizacji kosztów oraz zwiększenia efektywności działania przedsiębiorstwa.
Proces przeprowadzania spisu z natury na środkach trwałych
Inwentaryzacja to proces, który składa się z przygotowania, spisu natury i rozliczenia, czyli wykazania przyczyn różnic inwentaryzacyjnych. Spis z natury jest zatem jednym z elementów większego procesu, którego celem jest przede wszystkim wykazanie rzeczywistego stanu majątku przedsiębiorstwa. Jest to proces kontrolny, który ma na celu wykrycie nieprawidłowości i ich skorygowanie. Warto wspomnieć również o tym, iż coroczna inwentaryzacja może być przeprowadzona metodą potwierdzenia ewidencji poprzez porównanie jej ze stanem rzeczywistym, jednakże raz na cztery lata inwentaryzacja musi zostać wykonana metodą spisu z natury.
Spis z natury to obowiązek, który wynika z ustawy o rachunkowości. Polega na dokładnym spisaniu wszystkich środków trwałych w firmie. W pierwszym kroku należy przygotować arkusz spisu z natury, a następnie przystąpić do dokładnego przeglądu i spisania każdego elementu majątku trwałego, jakie posiada firma. Po dokonaniu spisu należy zweryfikować jego poprawność, dokonać wyjaśnień różnic inwentaryzacyjnych oraz przygotować końcowy raport do sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy.
